Het Volksgebouw

Het Volksgebouw

In november 1899 werd het ‘Huis op de Heide’ feestelijk geopend. Troelstra schreef in zijn ‘Gedenkschriften’:

“Wij hadden vooral gerekend op ds. Kijlstra, predikant te Rottevalle, den aangewezen raadsman en voorlichter van de arbeiders in die buurt, die in de geestelijke en economische verheffing van de verarmde bevolking een prachtigen werkkring had kunnen vinden”.

Maar de beoogde leider legde zijn ambt als predikant neer en vertrok naar de idealistische kolonie Walden in het Gooi. In 1915 werd het ’Huis op de Heide’ afgebroken.

In de jaren rond 1930 ijverden plaatselijke SDAP’ers voor een nieuw verenigingsgebouw. Met name Durk Pultrum, gemeenteraadslid en voorzitter van de plaatselijke SDAP-afdeling verzette veel werk om middelen bij elkaar te krijgen voor een nieuwe plek van samenkomst. Met verlotingen, collectes en andere bijdragen werd een bedrag van ongeveer 3000 gulden opgehaald. Timmerman Bareld Dalstra van Surhuisterveen trad op als aannemer . In 1933 werd tegenover de hervormde kerk het Volksgebouw te Boelenslaan geopend.

In de oorlog legden de Duitsers beslag op het gebouw in verband met het politieke karakter ervan. Na de oorlog moest de plaatselijke SDAP-afdeling veel moeite doen het terug te krijgen. Via de landelijke partij en met hulp van de vakcentrale NVV lukte dat. In 1949 verleende het gebouw onderdak aan de kleuterschool. In de jaren daarna bleef het verenigingsgebouw van de Partij van de Arbeid, de opvolger van de SDAP. Het bood een onderkomen voor politieke vergaderingen en het  was de plek waar plaatselijke en regionale 1 mei bijeenkomsten plaatsvonden. Maar daarnaast was het dorpscafé waar de uitvoeringen van de toneelverenigingen plaatsvonden en waar de biljartvereniging onderdak vond.

Met de jaren werd de exploitatie van het Volksgebouw problematischer. De activiteiten liepen terug, het aantal vaste gasten werd minder. In 2006 werd het gebouw verkocht. Zo eindigde een heel bijzondere historie –  verenigingsgebouw voor de arme heidebevolking, eigendom van een plaatselijke PvdA-afdeling en tenslotte dorpscafé. Verbonden met roemruchte namen die zich inzetten voor de sociale strijd voor betere leefomstandigheden: Piter Jelles Troelstra, Herman Gorter, maar ook Durk Pultrum. De man die zich in de voetsporen van illustere voorgangers verdienstelijk maakte voor het Volksgebouw te Boelenslaan.

De opbrengst van de verkoop van het Volksgebouw werd met ingang van 1 januari 2007 ondergebracht in het Durk Pultrum Fonds. De middelen worden besteed aan activiteiten die in de lijn liggen met de oorspronkelijke doelstellingen van ‘Het Huis op de Heide’.